Cù Lao Chàm Tour Cẩm Nang Du Lịch Cù Lao Chàm Rau Rừng Món Ăn Đặc Biệt Nhất Tại Đảo Cù Lao Chàm

Rau Rừng Món Ăn Đặc Biệt Nhất Tại Đảo Cù Lao Chàm

Nếu đã tham gia tour du lịch Cù Lao Chàm mà chưa thưởng thức món rau rừng chấm mắm nêm, và uống nước lá rừng với trên 30 loại lá khách nhau, thì xem như bạn chưa từng đặt chân đến đảo Cù Lao Chàm

Chỉ là một món đặc sản nhỏ nằm trong nhiều món ẩm thực khác, nhưng rau rừng lại chiếm một vị trí vô cùng quan trọng trong đời sống sức khỏe của ngư dân trên đảo. Muốn biết rau rừng có tác dụng gì cho sức khoẻ? Và nguồn gốc xuất xứ của nó, chúng ta cùng xem qua bài viết này nhé.

1. Rau rừng Cù Lao Chàm

Rau rừng đảo Cù Lao Chàm là loại lá được hái từ trên các ngọn đồi, núi trên đảo. Rau bao gồm 37 loại là rừng với các mùi thơm khác nhau, có loại dây leo, loại thân gỗ, có loại thân thảo mộc. Cùng tạo nên nhưng hương vị hấp dẫn khách du lịch

1.1 Rau rừng mọc ở đâu?

Rau rừng Cù Lao Chàm thường mọc ở chân đồi, khe suối, kẽ đá, và rất phong phú về chủng loại. Đặc biệt là loại lá đỏ và một số loại rau hiếm chỉ mọc tại nơi đây.

Đặc biệt, như rau đỏ ngọn, bìm bìm… mọc ở những vùng nơi đồi núi hiểm trở, nếu không có kinh nghiệm đi rừng rất dễ gặp nguy hiểm khi hát được chúng.

1.2 Làm thế nào phân biệt rau rừng có độc hay không?

Vậy làm sao để phân biệt rau rừng nào có độc, rau nào không? Theo chân của ngững người có thâm niên hái rau: Muốn biết rau nào có độc, người ta hái về cho gà cho ăn trước, nếu không có vấn đề gì thì sẽ dùng.

Đặc biệt, có cách khác để phân biệt các loại rau ăn được hay không? Trên đảo Cù Lao Chàm có một loài hải sản quý hiếm Cua Đá thường ăn lá cây để sống. Theo quan sát gạch và thịt cua người dân có thể hiểu được công dụng và giá trị của lá rừng

1.3 Rau rừng được hái vào thời gian nào?

Vào thời điểm buổi sáng, từ 04h00 các tiều phu đã lên núi hái rau khi giọt sương còn đọng trên lá.

Rau rừng ngon nhất: Vào thời điểm mùa xuân và đầu mùa hè rau rừng trên đảo Cù Lao Chàm chất lượng nhất.

Theo lời kể của ngư dân chuyên hái rau rừng, thời điểm hái rau đẹp nhất từ 05h00 giờ đến 07h00 buổi sáng, khi bình minh vừa ló dạng và những giọt sương đầu tiên đã khô thì rau rừng sẽ rất ngon và bổ dưỡng hơn bao giờ hết

1.4 Tên gọi của 35 loại rau rừng Cù Lao Chàm

Tên gọi của 35 loại rau rừng được người dân hái về dùng và bán cho khách du lịch tại Cù Lao Chàm: Rau bác bác, Cỏ Bạc đầu, Bìm bìm, Bồ đường, Bơm bướm, Bứa cải bay, Chảnh ngảnh, rau chè lẹ, rau chọi, rau chân vịt, rau cu, Cây dát, rau dền cơm, rau dớn, rau dứng, Đỏ ngọn, rau đắng đất, rau đậu Kim cang, rau má rừng, rau mã đề, rau má mẹ, rau mặt trời, rau mè đất, rau muối, rau năng, rau nho, rau ngổ điếc, rau rìu, rau sam, Sân, Cây Sợp, rau sứng, rau trai, Thành ngành, Thông đất.

2. Cách thu hoạch rau rừng

Rau rừng Cù Lao Chàm thường mọc trên các sườn núi và ven các tuyến đường ven biển, rẫy Ông Thơ, rẫy Ông Bàng, suối Tình, bãi Bìm, bãi Làng, bãi Hương và Eo gió…

2.1 Dụng cụ thu hoạch rau rừng

Phương tiện hái rau rừng rất đơn giản, bao gồm: Một túi dễ phân huỷ hoặc giỏ nhựa ni lông đựng rau đã hái, và một vài tấm vải mỏng giử ẩm để che đậy rau cùng một vài chai nước dùng để rửa rau.

Thu nhập của người hái rau rừng cũng tương đối từ 100.000 – 300.000 vnđ / buổi vào mùa cao điểm du lịch Cù Lao Chàm

2.2 Cách chọn lựa rau rừng để thu hoạch

Rau rừng tươi ngon bắt buộc lá phải non và đọt non mới chớm sương, việc hái rất đơn giản không cần dụng cụ phụ trợ, có thể tự tay bẻ, tuốt lá, ngắt lá và chồi.

Sau khi hái xong cho lá vào túi lưới, giử ẩm và sau đó mang ra chợ bán. Nhưng cũng có một số loại rau rừng nằm những vị trí rất khó khăn như cây đỏ ngọn, bìm bìm… Muốn hái được người dân phải len lỏi vào bụi rậm, có khi chui trong bụi rậm, có khi đứng bấp bênh trên vách đá. Người hái rau khá vất vả, và đôi khi phải đối mặt với nhiều khi nguy hiểm cận kề.

2.3 Phân loại rau rừng

Sau khi hái đủ các loại rau cần thiết, người dân đem về tách riêng, và trộn vào nhau từ 10 đến 20 loại rau khác nhau. Rửa sạch bằng nước giếng cổ Cù Lao Chàm, cho vào rổ tre và dùng khăn phủ giử ẩm cho rau

Khi khách tham gia tour Cù Lao Chàm có nhu cầu mua thì sẽ bán cho khách. Ngoài ra, rau rừng được phục vụ trong thực đơn ăn trưa trong tour du lịch Cù Lao Chàm tại các nhà hàng bãi Ông, bãi Hương, bãi Chồng, bãi Xếp…

2.4 Cách bảo quản rau rừng

Rau rừng là loại rau tươi và được hái hàng ngày nên việc bảo quản khá bị động, nhưng không vì thế, rau rừng Cù Lao Chàm có thể bảo quản trong ở ngăn mát trong vòng 3 ngày có thể sử dụng được

Mặc khác, vì lý do thời tiết nên rau rừng sau khi hái nhiều loại có thể để được lâu hơn khi sử dụng. Tốt nhất nên chế biến rau rừng sau khi mua 1 ngày để giữ được nguyên hương vị của nó.

3. Rau rừng Cù Lao Chàm chế biến được các món nào?

Rau rừng có thể chế biến thành nhiều món ngon, độc lạ. Hầu hết các món ăn đều được chế biến đơn giản để giữ được hương vị nguyên bản.

Rau rừng có thể ăn sống hoặc nấu canh, và phổ biến nhất vẫn là món rau rừng luộc chấm mắm cái cá cơm Cù Lao Chàm. Rau luộc đã trở thành thương nổi tiếng dành riêng cho các du khách sành ăn. Với các hương vị kết hợp như: Chua, ngọt, đắng, giòn, mềm, dai kết hợp với vị mặn ngọt cay của mắm cái cá cơm, ngày càng được du khách ưa chuộng.

3.1 Các món ngon được chế biến từ rau rừng

• Rau rừng luộc chấm mắm nêm ( du khách được thưởng thức khi đặt tour Cù Lao Chàm 1 ngày)
• Rau rừng xào 
• Rau rừng nấu bún (Bún mắn, bún Cua đá)
• Rau rừng hấp cách thủy
• Rau rừng nấu canh (tôm, cua, cá, hải sản)

3.2 Rau rừng Cù Lao Chàm xào tỏi

Du khách đã từng ăn món rau rừng xào tỏi hẳn khó quên được độ thơm ngon, mặn mà của nó.

• Cách chế biến món rau rừng xào tỏi
  • Đun sôi nước cho rau vào
  • Chần qua cho chín rồi vớt ra rửa lại bằng nước lọc.
  • Cho dầu ăn vào nồi, phi tỏi thơm
  • Cho rau đã ráo nước vào xào khoảng 2-3 phút.
  • Nêm nếm cho vừa ăn, rắc một chút tiêu, đảo đều.

Mùi thơm cay nồng của tiêu khiến các thực khách chỉ cần nhìn thôi là đã cảm giác thèm thuồng, và muốn được ăn ngay.

3.3 Rau rừng nấu canh với cua đá Cù Lao Chàm

Vào mùa hè nắng nóng, món ăn ngon đến đâu cũng không thể sánh được với bữa cơm ăn cùng canh rau rừng nấu với cua đá. Đây là sự kết hợp độc đáo của 2 món đặc sản tuyệt đỉnh tại Cù Lao Chàm.

• Cách chế biến món canh cua đá nấu với rau rừng
  • Ghẹ đá rửa sạch, lột bỏ mai, gạch, rửa cho hết tanh bằng nước nóng
  • Chia làm hai ba con tùy theo kích cỡ của ghẹ.
  • Đợi một nồi nước sôi trên bếp thì bạn cho cua vào.
  • Khoảng mười phút, khi cua chín thì cho rau rừng vào.
  • Thêm một chút muối và bột ngọt cho vừa ăn.
  • Vị thanh, ngọt của từng loại rau khiến người ăn như quên đi cái nóng nực của đất trời.

3.4 Rau rừng trong đời sống đảo Cù Lao Chàm

Bữa cơm hàng ngày của người dân trên đảo, không bao giờ thiếu món rau rừng luộc. Rau sau khi hái về nhặt các cọng mềm, rửa sạch cho ráo nước, cho vào nồi nước sôi chần sơ vài phút sau vớt ra.

Rau rừng luộc đúng điệu phải chấm với nước mắm làm từ cá cơm tươi. Món ăn này rất đơn giản, nhưng vì sự đa dạng của các vị: chua, ngọt, đắng, giòn, mềm, dai của rau cộng với vị mặn, ngọt, cay của nước mắm nên ngày càng được lòng du khách.

3.5 Rau rừng rất tốt cho sức khoẻ

Đặc biệt, một số loại rau rừng còn có giá trị y học như rau me giúp thanh nhiệt, rau tăng cường năng lượng phải kể đến rau mặt trời, kích thích thần kinh, đậu lạnh giúp giải nhiệt, đọt choại thì có vitamin E, rau chân vịt ngăn ngừa bệnh ung thư…

4. Nước lá rừng Cù Lao Chàm?

Hiện tại ở Cù Lao Chàm, đa số người dân địa phương đều uống nước lá rừng. Tại các hàng quán ở Cù Lao Chàm đều sử dụng nước lá rừng để phục vụ du khách và đây là nét đặc trưng góp phần tạo nên thương hiệu cho nước lá rừng ở Tân Hiệp.

Nước lá rừng Cù Lao Chàm bao gồm từ 16 – 18 loại lá có sẳn trên triền núi quanh đảo, dùng để nấu nước uống như nước chè. Người dân trên đảo thường vào rừng hái các loại lá về phơi khô và để uống vào dịp Tết Đoan ngọ, như một cách thanh lọc cơ thể, nên lá rừng còn được gọi là “lá mùng năm”.

Hương vị của nước lá thơm mát, đậm đà, lại có tác dụng giúp ngủ ngon, giải độc cho cơ thể nên trở thành đặc sản của xứ đảo mà du khách nào đến đảo cũng tìm mua về làm quà.

Có rất nhiều loại lá được hái và trộn vào thành lá lao như dứa, bầu đường, từ bi, bầu đề núi, é, sanh núi, ngũ gia bì, nhàu, thụt đọt, ổi tàu, da lông, nhãn núi… Có loại phải lấy cả thân, rễ, lá; có loại chỉ lấy mỗi lá. Lá hái về băm nhỏ, phơi khô, rồi trộn đều các thứ vào, cho vào bao ny lông bán cho du khách. Nếu không thích có thể dùng riêng từng loại với nhiều công dụng khác nhau.

4.1 Cách nấu nước lá rừng 

Để có một bát nước trà ngon, đòi hỏi sự khéo léo trong cách ủ trà. Trước khi nấu, lá được rửa sạch, không nên vò nát. Cho nước lọc vào ấm, đun sôi mới thả lá vào, nhận cho ngập với mặt nước rồi tiếp tục đun sôi. Khi nồi nước lá đã sôi, lấy gáo nhận lá cho chìm xuống, sau đó đổ thêm vài ba gáo nước vào rồi hạ lửa, ít phút sẽ có được ấm nước trà để thưởng thức.

Lửa nấu nước lá phải đỏ đều, không to quá mà cũng không nhỏ quá, canh lửa sao cho lá ra vừa độ, nếu già lửa trà sẽ mất vị ngọt, không thơm; còn nếu non lửa, quá nước sẽ nhạt, không đượm. Củi nấu tốt nhất là thứ củi không làm phai mất vị nước như: củi bạch đàn, củi tre…

Ở đảo Cù Lào Chàm, người ta thường đun nước lá rừng trong những chiếc ấm nhôm hay ấm đất. Uống từng ngụm nước trà nóng hổi, vị chan chát, ngòn ngọt đượm nồng trên đầu lưỡi rồi dần dần ngấm sâu vào lòng người khi thưởng thức.

4.2 Công dụng của lá rừng Cù Lao Chàm?

Theo các bài thuốc dân gian để lại là lá rừng có tác dụng thanh nhiệt (trà lá rừng), và chửa được 1 số bệnh nhẹ như: Mất ngủ, ăn không ngon, bệnh khớp, và các bệnh về da… Đặc biệt có một số loại rau có dược tính như: Rau mí thanh nhiệt, rau mặt trời tăng lực kích thích thần kinh, rau đậu đạo giải nhiệt có vitamin E rau chân vịt chống ung thư.

Ngoài ra thành phần trong một số loại lá trên có tác dụng khác nhau để chưa bệnh, nên quý khách có nhu cầu tìm hiểu sâu hơn về công dụng của từng loại lá, nên kiểm tra trong y dược cổ truyền Việt Nam.

4.3 Nên mua lá rừng Cù Lao Chàm về làm quà không?

Ngày nay, mỗi khi đến Cù Lao Chàm, bên cạnh các loạị cá khô, mực một nắng, bánh ít lá gai… người ta không thể không nhắc đến món nước lá Cù Lao Chàm. Chỉ cần lang thang khu chợ trên đảo du khách dễ dàng tìm thấy nơi bày bán lá thuốc để mua. 

Một khi quý khách đã ra đến đảo nên mua 1 vài gói lá rừng về để dành pha trà uống, nước lá rừng rất thanh và ngon, rất tốt cho sức khỏe cho các du khách cao tuổi. Hiện nay trà rừng Cù Lao Chàm là 1 sản phẩm được rất nhiều du khách yêu thích, mua về làm quà cho người thân và gia đình mỗi khi đến tham quan và vui chơi giải trí tại đây. Với hương vị ngọt mát, xoa tan  mọi mệt mỏi, nóng nực mùa hè, chống cảm gió mùa đông, tiếng lành nước lá đã được đồn xa, dần dần trở thành thương hiệu trong lòng khách du lịch.